Je kent het wel; die kleine bruin-gelige vlekken op je lichaam die maar niet meer weggaan. Ze zijn niet mooi en worden vaak ook geassocieerd met ouderdom. Pigmentvlekken kunnen zich manifesteren in allerlei soorten en maten. Gelukkig kun je een aantal dingen doen tegen deze vervelende vlekjes. In dit artikel leggen we je uit wat pigmentvlekken zijn, hoe ze ontstaan, welke soorten er zijn en wat je ertegen kunt doen.

Wat zijn pigmentvlekken?

Wat zijn pigmentvlekken nu eigenlijk? Pigmentvlekken zijn kort gezegd ophopingen van pigment in je huid. Deze ophopingen geven een onregelmatige verkleuring van je huid. De vlekjes kunnen overal op je lichaam voorkomen en kunnen verschillen van kleur en grootte. In de meeste gevallen komen pigmentvlekken vooral voor op lichaamsdelen die veel worden blootgesteld aan de zon. Maar niet alleen de zon is verantwoordelijk voor het ontstaan van pigmentvlekken. Ook hormonen, ontstekingen en vervuiling kunnen de oorzaak zijn van het ontstaan van deze vlekjes.

Hoe ontstaan pigmentvlekken?

Pigmentvlekken ontstaan door een overproductie van melanine. Dit pigment is verantwoordelijk voor je huid- en haarkleur. Melanine beschermt je huid tegen UV-straling. Zonder de bescherming van pigment zou het DNA in de huid sneller beschadigd kunnen raken, waardoor er sneller huidkanker kan ontstaan. Mensen met een lichte huidskleur hebben dus meer kans op beschadiging van het DNA, dan mensen met een meer gepigmenteerde huidskleur.

Blootstelling aan de zon

Wanneer je huid veel wordt blootgesteld aan UV-straling, treedt schade door de zon op. De huid maakt dan te veel melanine aan om zich te beschermen, en daardoor ontstaan pigmentvlekken. Daarom is het belangrijk je huid goed te beschermen tegen de zon met zonnebrandcrème.

Hormonen

Hormonen kunnen ook de oorzaak zijn van pigmentvlekken. Dit wordt ook wel melasma, ofwel: zwangerschapsmasker genoemd. Ook de anticonceptiepil, medicijnen of een reactie op cosmetica kan deze vorm van pigmentvlekken veroorzaken.

Na een ontstekingsproces

Elk trauma aan je huid, bijvoorbeeld een wond of na een laserbehandeling, kan de huid beschadigen. Hierdoor kan hyperpigmentatie ontstaan, waardoor er pigmentvlekken op je huid kunnen verschijnen.

Vervuiling

Ook vervuiling vanuit de lucht kan bijdragen aan het ontstaan van pigmentvlekken. Kleine deeltjes in de lucht en bijvoorbeeld gassen kunnen je huid binnen gaan en vast komen te zitten onder je huid. Hierdoor kan je huid gaan ontsteken waardoor pigmentvlekken kunnen ontstaan. Dit gebeurt meestal op de plekken waar je huid veel wordt blootgesteld aan de lucht, zoals je handen en je gezicht.

Verschillende soorten pigmentvlekken

Melasma

Melasma noemden we hiervoor al even. Het ziet eruit als lichte tot donkere pigmentvlekken in het gezicht. Vaak ontstaat melasma tijdens of na een zwangerschap bij blootstelling aan de zon. Een combinatie van oestrogeen en progesteron stimuleren het aanmaken van melanine, waardoor er melasma ontstaat. Melasma wordt in de volksmond ook wel ‘zwangerschapsmasker’ genoemd, omdat het vaak voorkomt bij zwangere vrouwen. Soms uit het zich alleen op het voorhoofd of als snor. Melasma kan overigens ook voorkomen bij niet zwangere vrouwen.

Café-au-lait vlekken

Dit zijn egale pigmentvlekken, die de kleur van koffie met melk hebben. Het zijn onschuldige pigmentvlekken en ze zijn aanwezig vanaf de geboorte. Naarmate een kind groeit kan zo’n pigmentvlek groter en ook donkerder worden. Het komt bij zo’n 10 tot 20 procent van de bevolking voor. De pigmentvlekken hebben een ovale vorm en zijn scherp begrensd.

Ouderdomsvlekken

Ouderdomsvlekken kunnen lichte tot donkere pigmentvlekken zijn, die vaak voorkomen op je gezicht, de onbehaarde hoofdhuid, hals, decolleté en handruggen. Dit komt door overmatige blootstelling aan de zon. Maar ook het verouderingsproces draagt bij aan het ontstaan van deze vlekjes in je huid.

Moedervlekken

Moedervlekken zijn lichte of donkere pigmentvlekken, die overal op je lichaam kunnen voorkomen. Het zijn goedaardige opeenhopingen van pigmentvormende cellen in je huid. Moedervlekken zijn niet altijd bij de geboorte aanwezig maar ontstaan vaak later. Deze huidaandoening ontstaat door een toename van pigmentcellen in de lederhuid. De meeste moedervlekken ontstaan tussen het derde en twintigste jaar. Na het veertigste jaar kan het aantal moedervlekken op je huid weer afnemen.

Sproeten

Sproeten zijn goedaardige pigmentophopingen in je huid. Deze huidaandoening ontstaat vaak op plekken die aan de zon worden blootgesteld, zoals het gezicht, de armen, de benen en schouders. Sproeten verdwijnen op den duur vanzelf bij het ouder worden, of bij verminderde blootstelling aan de zon. Daarom heb je in de zomer vaak meer sproeten dan in de winter. Er zijn nog meer soorten pigmentvlekken. Zo kun je bijvoorbeeld last hebben van witte pigmentvlekken (ook wel vitiligo genoemd) of Poikiloderma van Civatte. 

Pigment behandelen

Misschien stoor je je aan de pigmentvlekken en wil je er graag iets aan doen. Er zijn verschillende behandelmethoden die pigmentvlekken helpen verminderen of zelfs helemaal verwijderen. We bespreken hieronder de meest geschikte behandelingen.

Pigmentvlekken laten laseren

Met een laserapparaat verminder je pigmentvlekken op je huid zoals ouderdomsvlekken en melasma. Zo’n laserapparaat maakt de vlekken eerst donkerder. Na ongeveer twee weken vervagen de pigmentvlekken. Een laserbehandeling kun je laten doen bij een professionele kliniek. Laat je goed informeren bij de kliniek over welke behandeling het best past bij jouw klachten en soort van huidverkleuring. Bij een laserbehandeling maken ze meestal voor- en na foto’s zodat je het effect goed kunt zien.

Crème of peeling

Oppervlakkig gelegen pigmentvlekken kun je behandelen met een crème of peeling. Dit kun je zelf doen, of bij een professionele kliniek. Werkzame stoffen zoals Retinol helpen pigmentvlekken te verminderen. Met een chemische peeling versnelt de celdeling. Door vernieuwing van de huid kan hiermee ook het overtollige pigment worden afgevoerd.

Pigmentvlekken voorkomen

Om pigmentvlekken zoveel mogelijk te voorkomen kun je het best je huid (ook in de winter en als de zon niet schijnt) beschermen tegen UV-straling. Dit kan met zonnebrandcrème en gezichtscrème met SPF.

Wil je graag zelf aan de slag met het verminderen van je pigmentvlekken? Gebruik dan Retinol crème om je huid te kalmeren en pigmentvlekjes te verminderen. Deze anti-aging crème met een maximale concentratie retinoïden in een mooie formule om mee te beginnen.

Over de auteur

Foto van Anne

Anne

Mijn naam is Anne van den Haak, eigenaresse van Huidpraktijk Nieuwkoop. In 2008 heb ik mijn diploma allround schoonheidsspecialiste en mijn diploma ondernemerschap behaald. Na mijn opleiding heb ik mijn eigen praktijk geopend. Daarnaast volgde ik de studie tot huidtherapeut. Sinds 2012 ben ik een HBO gediplomeerde huidtherapeut. Door mij om te scholen tot huidtherapeut onderscheid ik mij van schoonheidsspecialistes door zowel cosmetische als medische huidproblemen te behandelen.